جودو
[button color=”green” size=”big” link=”https://bamorabi.ir/category/%d9%88%d8%b1%d8%b2%d8%b4%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b1%d8%b2%d9%85%db%8c/judo/” icon=”” target=”true” nofollow=”false”]مشاهده مربیان رشته جودو[/button]
نام رشته : جودو
کشور : ژاپن
سال : 1882
بنیانگذار : جیگارو کانو
یک ورزش و هنر اصیل ژاپنی است که ورزش آن به عنوان یکی از کارآمد ترین ، تکنیکیترین و سخت ترین ورزش های رزمی در جهان شناخته شده است.
هنر جودو به معانی طریقت نرمی، شیوه ظریف یا راه ملایمت و مدارا است ؛ منشأ جودو، هنر جنگی تن به تن ساموراییها جوجوتسو و کُشتی پهلوانی باستانی ژاپن ، یاوارا ، با بیش از دو هزار سال تاریخ است و در سال ۱۸۸۲ توسط استاد جیگارو کانو پایهگذاری و به جامعهٔ ژاپن معرفی شد. استاندارد و مرکز فدراسیون جهانی جودو، سازمان کودوکان جودو در شهر توکیو پایتخت ژاپن میباشد.
جودو نخستین رشتهٔ رزمی است که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو وارد بازیهای المپیک شد.
تاریخچه و فلسفه :
تاریخچهٔ جودو از زندگی مؤسس آن جدایی ناپذیر است . پایهگذار این هنر رزمی اصیل استاد جیگورو کانو بنیانگذار سیستم مدرن تربیت بدنی مدارس و دانشگاههای ژاپن در اواخر قرن نوزدهم (دورهٔ مِیجی) ، دانشمند فرهیخته و متخصص در چندین مکتب قدرتمند و پیشروی جوجوتسو از جمله تِنجین شین یو-ریو بود . استاد کانو نخستین فرد آسیایی بود که به عضویت کمیتهٔ بینالمللی المپیک درآمد . جیگورو کانو در یک خانوادهٔ قدیمی و ثروتمند ، با سابقهٔ طولانی در تولید و فروش ساکه در ناحیهٔ میکاگه واقع در منطقهٔ هیگاشی نادا در شهر کوبه زاده شد . پدر استاد ، جیروساکو مارِشیبا کانو ، پسرخواندهٔ کاهن اعظم معبد (ایزدکدهٔ) شینتوییِ هیوشی بود که کسب و کار موروثی خانواده را انتخاب نکرد و در مقام یک روحانی ارشد شینتو زندگی اش را وقف امور مذهبی و آموزشی کرد . او باورعمیقی به ارزش تحصیل و نیروی تعلیم و تربیت داشت و از ابتدا پسر سوم خود ، جیگورو را برای کسب علم و معرفت به دست اساتید بزرگی چون چوکوئون یاماموتو و شوسِتسو آکیتا سپرد . استاد در سن نه سالگی مادر خود ، بانو ساداکو کانو را از دست داد و همان سال پدر ، خانواده را به توکیو منتقل کرد . کانوی جوان در مدارس خصوصی ثبت نام کرد و از ابتدا معلم خصوصی زبان انگلیسی داشت. در سال ۱۸۷۴ برای پیشرفت در مهارتهای زبان انگلیسی و آلمانی به مدرسهای تحت مدیریت اروپاییها فرستاده شد . در آن زمان استاد کانو تنها ۱٫۴۷ متر قد و ۴۱ کیلو وزن داشت. روزی بایسِی ناکای ، یکی از دوستان خانواده که پیشترعضو محافظین
شوگون نیز بود ، دربارهٔ جوجوتسو به عنوان بهترین شکل تمرین بدنی صحبت میکرد. پس از آن برخی از فنون جوجوتسو را برای کانوی جوان اجرا کرد و به او نشان داد که با هنر چیرگی بر نیروها و درک لطافت و ظرافت فنون قدیمی جوجوتسو چگونه یک شخص کوچک اندام نیز میتواند بر حریفی تنومند و بلندقد پیروز شود . با وجود مخالفت ناکای و حتی پدر مبنی بر خطرناک و از مُد افتاده بودن نبرد تن به تن سامورایی ، کانو عزم کرد که هنر را بیاموزد.
این چنین بود که چشمهٔ جودو از دل صخرهٔ کهنسال جوجوتسو جوشید . استاد جیگورو کانو در سال ۱۹۳۸ هنگام بازگشت از سفر کاری خود به مصر با کشتی هیکاوا مارو ، در اثر ابتلاء به ذات الریه درگذشت . او با تعریف دوبارهٔ هنر رزمی از شیوهای مخصوص برای جنگیدن و پیروز شدن به یک طریقت معنوی در زندگی و سلامتی جسم و روح برای عموم جامعه ، میراثی ابدی برای نسلهای آینده بر جای گذاشت.
درجات فنی :
ورزش کاران این رشته ، درجات را از کیو (در ژاپنی به معنای درجه) ۱۰ یا همان کمربند سفید آغاز و با طی مراحل کیو ۹ تا کیو ۱ کمربندهای زرد ، سبز، بنفش و قهوهای به درجهٔ دان یا کمربند مشکی میرسند ؛ که کمربند مشکی از دان ۱ آغاز و تا دان ۱۰ ادامه مییابد.
جودو در ارتش ها و نظامی های جهان :
جودو ورزش اول و مُلزَم تمام ارتشها ، نیروهای نظامی ، پلیس و تکاوری جهان است، به گونه ای که مسابقات جودو نیروهای نظامی جهان از سطح و جنجال بسیار بالایی برخوردار است.
احترام و ادب در جودو :
یکی از اصلیترین و بنیادیترین مسائلی که در جودو حاکم است ، احترام به بزرگتر، پیشکسوت و رعایت ادب و رفتار اجتماعی است ؛ جیگورو کانو در این امر بسیار حساس بود و همواره به شدت تلاش میکرد که ابتدا از لحاظ اخلاقی و روحی هنرجویان خود را تربیت کند و سپس به تربیت بدنی و رزمی آنها بپردازد . او هموراه در زمان پیری و از پا افتادگی نیز همیشه به شاگردان ارشد خود مسئله اخلاق و منش انسانی را یادآوری میکرد ، و به آنان خاطر نشان مینمود که در آینده نیز به شاگردان خود این مسئله را انتقال دهند .
امتیازات :
در نبردهای رقابتی این هنر رزمی چهار نوع امتیاز وجود دارد که به ترتیب زیر میباشد.
وازاری امتیاز بزرگ معادل ۱۰ امتیاز
ایپون امتیاز کامل یا ضربه فنی محسوب شده که معادل ۱۰۰ امتیاز است و کسب این امتیاز باعث برد و پایان مسابقه میشود.
کسب دو امتیاز وازاری دیگر به منظور ایپون نیست و امتیازی مانند یوکو میباشد
پیشتر امتیازی به نام کوکا نیز وجود داشت که در سال ۱۹۸۸ حذف شد؛ و یوکو در سال 2017 حذف شد .
شیوه ی پیروزی در مسابقات :
در مسابقات جودو کسب امتیاز به دو شکل اجرای فنون در حالت تاچی وازا (سرپا) و اجرای فنون در حالت نه وازا (خاک) صورت میگیرد . هر یک از دو جودوکار که در طی مسابقه موفق به اجرای فن در یکی از این دو حالت گردد در صورت دستیابی به امتیاز کامل یا ایپون مسابقه را به نفع خود پایان خواهد داد . در صورتی که جودوکار از فنون تاچی وازا استفاده نماید داور بسته به شیوه زمینخوردن حریف یکی از امتیازات یوکو، وازاری یا ایپون را به اجراکننده فن (توری) خواهد داد . اگر به هر شکل ممکن (مثلاً پس از اجرای فن) دو جودوکار به زمین بیافتند و یکی از دو مبارز بتواند حریف را در حالت خاک (کاتامه وازا) یا نه وازا ، به طوری که پشت حریف با تشک تماس یابد و بر حریف کاملاً مسلط شود یا او را مهار نماید (اوسائه وازا) ، داور بسته به مدت زمانی که حریف در حالت خاک است به اجراکننده فن امتیاز خواهد داد.
محبوبیت جودو در المپیک :
جودو نخستین ورزش رزمی بود که وارد بازیهای المپیک شد ، و در هر دوره به محبوبیت این ورزش ژاپنی افزوده شد ، به طوری که این ورزش لقب هنر المپیک را ازآن خود کرد ، همچنین در المپیک 2000 سیدنی جودو عنوان دومین ورزش سخت جهان و دومین ورزش جنجالی المپیک را صاحب شد.
اگر مجری فن (توری) برای مدت ۱۵ ثانیه بتواند حریف (اوکه) را در خاک نگاه دارد یک امتیاز وازاری و چنانچه بتواند به مدت ۲۰ ثانیه اوکه را مهار کند با امتیاز کامل ایپون به پیروزی خواهد رسید.
کنفرانس سالانه فدراسیون جهانی جودو :
فدراسیون جهانی جودو قصد دارد که در جهت توسعه روز افزون و پرورش منظم جودو در جهان به ویژه سرمایه گذاری در بخش خردسالان و نوجوانان در مسیر هرچه بهتر برای پیشرفت جودو دست یابد ؛ به همین منظور سالانه فدراسیون کنفرانس بزرگی را در نقاط مختلف جهان برگزار میکند و سرمایه گذران بزرگ ورزشی جهان و ورزش دوستان ، دولتمردان ، و نهادهای ورزشی کشورهای جهان دور هم جمع میگردند و به بررسی عملکردها و نقاط ضعف ، روشها و شرایط و ضوابط هر چه بهتر در جهت توسعه جودو قدم برمیدارند ، به گونهای که در این کنفرانس دهها میلیون دلار جمع آوری و صرف توسعه این ورزش المپیکی در کشورهای کم بضاعت میگردد .
پوشش سر :
پوشیدن روسری در جودو به دلایل ایمنی جودوکار ممنوع است .
تغییر قوانین در سال 2012 :
دست زدن به پا ، به هر صورتی خطاست و اخراج جودوکار را به همراه دارد و کندن دست از لباس به صورت دو دست یا یک دست نیز با یک اخطار روبرو میگردد .
برخی اصطلاحات جودو :
جودوکا: جودوکار
اوکِمی : تکنیک افت بی خطر (نحوهٔ صحیح زمینخوردن)
مائه ماواری : غلت به جلو
دوجو : محل تمرین جودو
سِنسِی : استاد
میگی : راست
هیداری : چپ
جودوگی : لباس جودو
ریتسورِی : تعظیم ایستاده
سِیزا : نِشَسته یا نِشَستن
رِی : دستور ادای احترام
هاجیمه : دستور شروع مسابقه
ماتِی : دستور توقف مسابقه
جونای : داخل
جوگای : خارج
تاتامی : تشک (حصیری) جودو
نه وازا : فنون خاک
توری : مبارزی که اجرای فن میکند (یا برندهٔ نهایی فن)
اوکه : مبارزی که فن بر روی او اجرا میشود (یا بازندهٔ نهایی فن)
آنزا : چهار زانو نشستن
آشی وازا : تکنیکهای پا
آیومی آشی : راه رفتن عادی
گوشین هو : طریقت دفاع از خود
گوشین جوتسو : هنر دفاع شخصی (در برابر سلاحهای سرد و گرم)
هانسوکوماکی : شکستن مقررات در مسابقه
جی گوتای : استقرار یا حالت دفاعی
جوسِکی : مکان نشستن ویژه یا بالاتر در دوجو برای جودوکاران ارشد
کوزوشی : شکستن. برهم زدن تعادل حریف یا حریفان (کلید و آغاز هر فن)
تسوکوری : قرارگیری در وضعیت پرتاب یا خاک کردن (بعد از کوزوشی)
کاکه : تکمیل یا اجرای نهایی فن (بعد از تسوکوری)
کی کو : تمرین
کی گا : صدمه
کی آی : فریاد روحیه بخش یا خروش روح
کوشی وازا : تکنیکهای کمر
مودان شا : کسی که کمربند سیاه ندارد
ناگه وازا : تکنیکهای پرتاپ کردن
اوبی : کمربندی که روی لباس میپوشند
رِی گی ساهو : تشریفات و رسوم اخلاق و احترام در دوجو
رِنراکو وازا : تکنیکهای ترکیبی
رِنزوکو وازا : تکنیکهای ادامه دار
ریتسورِی : تعظیم کردن در حالت ایستاده
شی آی : مسابقه
سوتای رنشو : حریف تمرینی
تای ساباکی : جابجایی بدن
توکویی وازا : فن شگرد یا فنون موردعلاقه
تسوری کومی : بالا کشیدن
وازا : فن
یودان شا : کسی که کمربند سیاه دارد
زارِی : تعظیم کردن در حالت زانوزده
نوگاره کاتا : فرمها یا روشهای فرار از فن
[button color=”green” size=”big” link=”https://bamorabi.ir/category/%d9%88%d8%b1%d8%b2%d8%b4%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b1%d8%b2%d9%85%db%8c/judo/” icon=”” target=”true” nofollow=”false”]مشاهده مربیان رشته جودو[/button]