[button color=”blue” size=”big” link=”https://bamorabi.ir/category/water-sports/scuba/” icon=”” target=”true” nofollow=”false”]مربیان رشته ورزشی غواصی[/button]
نام رشته : غواصی (اسکوبا)
غواصی فن شناوری در زیر آب با وسایل تنفس مصنوعی یا بدون وسایل تنفس مصنوعی است.
غواصی علاوه بر اینکه کاربردهای صنعتی ، پژوهشی ، و نظامی دارد ، برای ورزش و تفریح هم انجام می‌شود. امروزه ورزش غواصی و غواصی تفریحی به صورتی همگانی درآمده و به شکل گسترده‌ای در بسیاری از کشورهای جهان فعالیتی مفید ، مفرح ، لذت‌بخش و نیز منبع درآمد در صنعت اکوتوریسم شده‌است . تنفس زیر آب با استفاده از هوای فشرده تاریخچه ای کوتاه دارد. اما غواص در دریا و سفر به عمق دریا از دیرباز توسط بسیاری از ملل جهان انجام می پذیرفته است .
انواع غواصی :
غواصی آزاد :
یکی از روش‌های غواصی ، غواصی آزاد می‌باشد که ورزشی بسیار سنگین و فرح بخش می‌باشد . در این ورزش اولین هنر غواص ، استفاده صحیح از شش‌ها در تنفس صحیح و حمل هوای کافی در غواصی می‌باشد در ابتدا این ورزش برای جستجوی مروارید در سطح دریا مورد استفاده قرار می‌گرفته است ولی بعد پا به عرصه ورزش حرفه ای گذاشته و باشگاه‌های ویژه‌ای برای این‌کار به وجود آمده‌اند.
تعریف سادهٔ این ورزش چنین است که شخصی به زیر آب شیرجه می‌رود و تنها هوایی که در اختیار دارد، هوایی است که در ششهای خود ذخیره کرده است . در واقع این ورزش در نوع خود ، از قدیمی‌ترین ورزش‌های آبی جهان شناخته می‌شود که مثال بارز آن جستجوی مروارید است که در حدود چهار هزار سال پیش در دریای مدیترانه انجام می‌شد و اشخاص برای خارج کردن دانه‌های مروارید و یافتن صدف‌های مروارید دار، به اعماق مدیترانه شیرجه می‌رفتند و دقایقی چند را تنها با تکیه برهوای ذخیره شده در ششهای خود به جستجو برای مروارید می‌پرداختند.
اما این پدیده در حقیقت یک پایه و اساس علمی هم دارد ، چرا که بدن در زیر آب با شرایط تازه‌ای مواجه می‌شود که در نتیجه قلب ، سیستم گردش خون و عضلات انسان ، همگی به گونه ای عمل می‌کنند تا اکسیژن را در بدن ذخیره کنند . غواصی آزاد ورزشی پر رمز و راز است که به خصوص طی پنجاه سال گذشته توجه پژوهشگران و اهل علم را به خود جلب کرده است .
در دهه پنجاه میلادی یعنی بین ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ پزشکان به غواصان آزاد هشدار دادند که در عمق بیشتر از پنجاه متر نگهداشتن نفس مساوی با مرگ است . چرا که فشار آب در چنین عمقی باعث می‌شود تا قفسهٔ سینه و دنده‌ها مانند کاغذ مچاله شده در دست انسان در هم شکسته شوند اما امروز مشاهده می‌کنیم که غواصان آزاد به عمق دویست متری هم می‌روند . جالب است گفته شود که این عمق حتی از عمقی که زیر دریایی‌ها در جنگ جهانی دوم توان رسیدن به آن را داشتند ، بیشتر است .
آنچه باعث پیشرفت‌های اعجاب‌انگیز در این ورزش و توانایی‌های غواصان شده ، تحقیقات درخشان فیزیولوژِی است که جمعی از پدیده‌های مختلف را در رابطه با آب در بدن کشف کرده‌است . تجهیزات مورد نیاز این ورزش یک جفت باله‌های غواصی (فین) ، ماسک غواصی و لوله تنفس بر سطح آب (اسنورکل) می‌باشد .
غواصی مدار باز :
سیستمهای مدار باز، سیستمهای تنفسی هستند که باز دم غواص را درون آب تخلیه می‌نمایند .
غواصی مدار بسته :
سیستمهای مدار بسته تنفسی ، به گونه‌ای ساخته شده اند تا قابلیت پالایش بازدم غواص را داشته و بازدم او را با حذف دی اکسید کربن و افزودن اکسیژن برای تنفس دوباره آماده نمایند.
غواصی با تغذیه از سطح :
در این نوع غواصی که بیشتر در خدمات غواصی صنعتی کاربرد دارد ، گازهای تنفس از طریق شلنگی به نام بند ناف ، از سطح به غواص انتقال پیدا می‌کند. تغذیه از سطح اغلب از یک کشتی پشتیبان غواصی ، اما گاهی اوقات ، به طور غیر مستقیم از طریق یک اتاقک زیرآبی ارائه می‌گردد . غواصان تغذیه از سطح همیشه نیازمند پوشیدن کلاه یا ماسکهای غواصی هستند که صورت را کامل پوشش می‌دهند.
غواصی اشباع :
غواصی اشباع روشی است که اجازه می‌دهد تا غواصان صنعتی در ارتباط با کار درعمق به مدت چند روز یا چند هفته باقی بمانند. این نوع غواصی اجازه می‌دهد تا از نظر اقتصادی کار بیشتر انجام شده و ایمنی افزایش یابد. در این نوع غواصی پس از اتمام کار در آب ، غواصان در زیستگاه خشک و تحت فشار در زیر آب یا محفظه های فشار بر روی عرشه یا سکوهای پشتیبانی به استراحت می پردازند یا ممکن است به زنگ غواصی منتقل گردند. این نوع غواصی ممکن است روزهای بسیاری طول بکشد .
خطرات غواصی :
اگرچه غواصی در رده ایمن ترین فعالیتهای تفریحی و ورزشی جهان به شمار می‌رود اما مبادرت به آن بدون دانش لازم و در صورت عدم رعایت استانداردهای غواصی می‌تواند کاری بسیار خطرناک به شمار آید .
عدم رعایت استانداردهای غواصی و عدم بکار گیری صحیح جدولهای غواصی مانند برنامه ریزی غواصی تفریحی می‌تواند باعث بروز بیماری هایی از جمله بیماریهای زیر گردد :
- بیماری تراکم زدائی
- نیتروژن نارکوسیس
- مسمومیت با اکسیژن
- مسمومیت با منواکسید کربن
- آمبولی ریه
- باراتروما
- شلو واتر بلک اوت
- خفگی
- غرق شدگی
قدمت غواصی در ایران :
در دوران خشایارشاه ، ایرانیان از غواصان برای بیرون کشیدن صندوقچه‌های طلا و جواهرات کشتی‌های غرق شده استفاده می‌نموده‌اند .
آثار حاصل از حفاری‌های باستان شناسی نشان می‌دهد که قرن‌ها قبل از میلاد ، ساحل نشینان دریای پارس از این فن برای تحصیل مروارید استفاده می‌نموده‌اند .
دکتر تاکر ابوات در کتاب کینگدوم اف سی شل بدین طریق اشاره نموده‌است و ایرانیان را در زمره پیشگامان پایه گذاری صید و پرورش مروارید قلمداد نموده است .
آپولونیوس فیلسوف یونانی ساکن رودز اشاره دارد که غواصان دریای پارس در حالی که ظرف کوچکی حاوی گیاهی خوشبو و تهییج کننده در دست داشتند به سمت صدف رفته و باعث می‌شدند تا صدف لب از لب بگشاید ، سپس شاخه ای میان تهی را به میان آن فرو برده و مایه موجود را به بیرون می‌کشیدند و آن را به سطح آب آورده و در ظروفی آهنین قرار می‌دادند ، البته آنان هیچگاه موفق به پرورش مرواریدهایی این چنینی نشدند اما شیوه‌ای را بدین طریق بنیان نهادند .
اما در اشارت به ابزار غواصی آن دوران پر واضح است که در آن دوران به اتکای هوای محبوس شده در ششهای خود به عمق فرو رفته و باز می‌آمدند ، روشی که هم اکنون نیز در پاره‌ای از جزایر دریای پارس چون لاوان و کیش و قشم کماکان پا بر جاست .
آموزش غواصی :
آموزش غواصی زیر آب را باید نزد مربی غواصی واجد شرایط که در ارتباط و زیر نظر یکی از سازمانهای آموزش غواصی معتبر است آموخت .
آموزش غواصی پایه مستلزم یادگیری مهارت‌های لازم برای انجام ایمن فعالیتهای غواصی در محیط زیر آب است که شامل نکاتی مانند سیستم همراهان ، برنامه ریزی غواصی و روش استفاده از جداول غواصی می‌گردد .
برخی از مهارت‌های پایه که یک مبتدی در زیر آب باید فرابگیرد عبارتند از :
برداشت فشار :
تنظیم فشار درونی و بیرونی شیپور استاش گوش به هنگام غواصی و قرار گرفتن در محیطهای پر فشار
تنفس زیر آب :
آموختن مهارت تنفس از طریق رگلاتور غواصی در زیر آب. کلیه غواصان باید روش تنفس درست را بیاموزند
پاکسازی ماسک :
شامل تخلیه آب ماسک در زیر آب
به اشتراک گذاری هوا :
آموختن روش درست و ایمنی که غواصان برای به اشتراک گذاری یک منبع هوا به کار می‌گیرند
صعود اضطراری :
چگونگی بازگشت به سطح به شکلی ایمن بدون آسیب زدن به خود در صورت قطع هوای تنفسی
شنا و شناوری :
رانش و حرکت زیر آب با تجهیزات غواصی و تنظیم شناوری با استفاده از هوای موجود در ریه‌ها به صورتیکه هوای در ریه‌ها باعث شناوری بیشتر شده در حالی که تخلیه هوای ریه‌ها باعث شناوری کمتر گردد
علامت‌های غواصی :
علامت‌های غواصی که هدف از آنها برقراری ارتباط با غواصان دیگر در زیر آب است
[button color=”blue” size=”big” link=”https://bamorabi.ir/category/water-sports/scuba/” icon=”” target=”true” nofollow=”false”]مربیان رشته ورزشی غواصی[/button]
